Gramofony

Gramofony od lat służą jako odtwarzacze dźwięku. Po pojawieniu się płyt kompaktowych odeszły na jakiś czas w zapomnienie. Jednak od pewnego czasu zaczynają zyskiwać na popularności. Sprzęt oraz płyty winylowe na nowo wróciły do łask. Wiele osób z sentymentu kupuje nowy sprzęt, żeby móc słuchać muzyki jak za dawnych lat. Dźwięk wydobywający się z gramofonu zdecydowanie różni się od zwykłego sprzętu elektronicznego. Wiele osób kolekcjonuje płyty winylowe i coraz więcej młodych osób zaczyna się tym interesować. Jeżeli posiadamy kolekcję takich płyt to warto zaopatrzyć się w gramofon. 

Historia gramofonu 

Gramofon jest urządzeniem do odtwarzania dźwięku zapisanego na płytach gramofonowych. W Polsce często nazywa się go adapterem. Pierwszy gramofon został opatentowany w roku 1887 przez Emila Berlinera. Zapis dźwięku był możliwy dzięki rylcowi, który przymocowany był do metalowej membrany. Pod wpływem fal dźwiękowych rylec wdawał się w drgania. Pierwsze płyty, które również produkował Berliner, były robione ze szkła powleczonego sadzą i olejem lnianym, a po zapisaniu na nich dźwięku, zalewane żywicą. Co ciekawe, w tamtym czasie płyty były odtwarzane od środka do zewnątrz. Z biegiem lat i rozwojem technologii płyty winylowe zaczęto produkować z bardziej dostępnego materiału. W roku 1901 został wypuszczony gramofon, który odtwarzał płyty dziewięciocalowe, nagrania na nich trwały około 3 minut. Dwa lata później płyty mogły zawierać już około 5 minut nagrania. Do lat 50 płyty były wykonywane przede wszystkim z szelaku i były odtwarzane z prędkością 74 - 82 RPM. Pierwsze 12 calowe płyty winylowe powstały w 1930 roku za sprawą RCA Victor. Zdecydowanie były lepszej jakości i o wiele bardziej wytrzymałe. Największy popyt na gramofony i płyty winylowe był od 1948 do 1988 roku, kiedy trwał ich największy rozwój. Obecnie gramofony posiadają nie tylko możliwość odtwarzania dźwięku z płyt winylowych. Są coraz bardziej rozwinięte, mają port USB, połączenie Bluetooth, wbudowane radio, złącze słuchawkowe, wyświetlacz LCD czy wejście AUX. 

Jak działa gramofon?  

Gramofon odtwarza dźwięk z płyty winylowej. Te płyty mają specjalne rowki, po których porusza się igła urządzenia. Wytwarza ona drgania, a te przekształcają się w dźwięk. Gramofony dzielą się na różne rodzaje. Gramofon manualny to tradycyjny odtwarzacz płyt winylowych. Ramię podnosi się i opuszcza ręcznie, po skończonej pracy urządzenie trzeba wyłączyć samemu. Rzadko się psują i są chętnie wybierane przez miłośników tego typu odtwarzaczy. Bardziej zaawansowany technologicznie jest gramofon automatyczny. Posiada wbudowany mechanizm, który steruje ramieniem, automatycznie włącza płytę oraz po zakończeniu odtwarzania, wyłącza urządzenie. Jest bardzo łatwy w obsłudze i nie wymaga dodatkowych ustawień. Istnieją również gramofony półautomatyczne. To co je odróżnia od gramofonów manualnych to, że posiadają specjalne mechanizmy auto - return. W chwili zakończenia nagrania na płycie ramię automatycznie się podnosi, przenosi się na stopkę i wyłącza silnik odpowiedzialny za obracanie talerza. 

Oprócz tego gramofony posiadają różne napędy - paskowy i bezpośredni. Napęd paskowy jest tradycyjnym rodzajem napędu. Cicho pracuje i ogranicza drgania. Co jakiś czas trzeba go wymieniać, ponieważ jakość odtwarzanej muzyki będzie niższa wraz z jego zużyciem. Wykorzystuje on wolnoobrotowy silnik, który jest połączony z obręczą dolnej części talerza za pomocą gumowego paska. Napęd bezpośredni jest bardziej zaawansowany i nie ma potrzeby wymiany co jakiś czas. Jest on sterowany automatycznym silnikiem umieszczonym pod talerzem. Są one znacznie droższe od gramofonów z napędem paskowym. Każdy gramofon, żeby odtwarzać płytę musi posiadać igłę. Te również są wykonane z różnych materiałów. Szlif sferyczny jest stosowany w podstawowych modelach gramofonu, nie daje idealnego dźwięku, natomiast bez problemu odtworzy stare płyty. Szlif eliptyczny ma wyższą cenę, wolniej się zużywa, a dźwięk jest czystszy. Szlif liniowy to najbardziej zaawansowany, zapewnia największą powierzchnię styku, wykorzystuje się go w najdroższych urządzeniach. 

Na co zwrócić uwagę przy zakupie gramofonu?

Jeżeli oczekujemy tego, żeby nasz sprzęt odtwarzał dobrej jakości dźwięk nie możemy kierować się samym jego wyglądem. Jeżeli zaczynamy dopiero swoją przygodę z gramofonem i płytami winylowymi lepiej postawić na bardziej klasyczny model, który nie będzie miał przeróżnych funkcji. Dobrym wyborem w takim wypadku będzie gramofon automatyczny, który wszystko za nas zrobi. Przede wszystkim warto na sam początek określić swój budżet i na tej podstawie szukać gramofonu z najlepszymi specyfikacjami. Warto zwrócić uwagę na napęd gramofonu, od tego zależy czy drgania i wibracje będą niwelowane. Do prawidłowej emisji dźwięku konieczny będzie zamontowany przedwzmacniacz. Taki w postaci karty w gramofonie będzie poręczniejszy, jednak zewnętrzny daje znacznie lepszą jakość dźwięku. Możliwy jest zakup gramofonu z wbudowanymi głośnikami lub taki, do którego osobno będzie trzeba je podłączyć.